Leiderschap in actie: luisteren is niet genoeg
Veel medewerkers ervaren hetzelfde, ongeacht team of leidinggevende. Hun klachten worden gehoord, maar er volgt geen actie. Dit laat zien dat luisteren alleen niet genoeg is. Wie signalen ontvangt maar niet handelt, ondermijnt vertrouwen, demotiveert medewerkers en laat problemen groeien. Echte leiders grijpen in, ook als het ongemakkelijk is, en zorgen dat wat wordt gehoord ook daadwerkelijk effect heeft.
Leiderschap gaat verder dan luisteren. Te vaak wordt leiderschap verward met goed kunnen luisteren of een open oor bieden. Een medewerker kan bij een sociaal werker of coach zijn verhaal kwijt, advies krijgen en steun ervaren. Dat is waardevol, maar het is geen leiderschap. Echte leiders onderscheiden zich door hun vermogen om signalen te herkennen en er vervolgens op te handelen. Luisteren zonder actie is onvoldoende. Wie alleen luistert, kan net zo goed door een psycholoog worden vervangen.
Een leider draagt verantwoordelijkheid voor de mensen en processen onder zijn of haar leiding. Wanneer een medewerker signalen afgeeft – over overbelasting, conflicten, integriteit of disfunctioneren – is dat een oproep tot actie. Registreren, aantekenen of wegwuiven volstaat niet. De leider moet beslissingen nemen, ingrijpen en zorgen dat er concrete verandering optreedt. Niet handelen is geen onschuldige fout. Het is nalatig leiderschap. Het ondermijnt vertrouwen, demotiveert teams en laat problemen groeien tot crises.
Echt leiderschap vereist scherpte, daadkracht en moed. Het betekent zien wat er speelt, ook als het ongemakkelijk is, en verantwoordelijk durven zijn voor de gevolgen van handelen of juist niet handelen. Luisteren is onderdeel van de rol, maar het is nooit het eindpunt. Een leider die niet handelt, verliest zijn legitimiteit en schiet tekort in zijn meest fundamentele taak: de organisatie en de mensen die erop vertrouwen, beschermen en sturen.
Beresterk leiderschap vraagt dat een leider zichtbaar, besluitvaardig en aanspreekbaar is. Het vraagt dat signalen niet alleen gehoord worden, maar ook worden omgezet in concrete stappen. Alleen zo wordt leiderschap betekenisvol. Wie daar niet toe in staat is, voert een functie uit, maar leidt niet.
Leiderschap is geen passieve rol. Het is actief, confronterend en verantwoordelijk. Het is niet luisteren dat een leider definieert, maar handelen.
Wie dat niet kan, mist de kern van leiderschap en laat de organisatie én de mensen die erop vertrouwen in de steek.